LỰA CHỌN AUTOMATION TESTING HAY MANUAL TESTING CHO KIỂM THỬ PHẦN MỀM?
Đối với bất kỳ dự án phần mềm nào, có ba yếu tố quan trọng cần đặc biệt lưu ý đó là chi phí, thời gian và chất lượng. Các dự án đều hướng đến mục tiêu chung: Tạo ra sản phẩm chất lượng cao, tối ưu hóa chi phí sản xuất và rút ngắn được tối đa thời gian thực hiện. Do đó, kiểm thử phần mềm trở thành một giai đoạn bắt buộc trong quá trình phát triển sản phẩm.
Hiện nay kiểm thử được chia thành hai loại chính: Kiểm thử thủ công (Manual Testing) và kiểm thử tự động (Automation Testing). Mỗi phương pháp đều có ưu nhược riêng, và phù hợp với từng loại hình dự án. Bài viết này Viettel Software sẽ giúp Doanh nghiệp hiểu rõ hơn sự khác biệt của Manual Testing và Automation Testing, từ đó có được lựa chọn tối ưu nhất.
- Manual Testing là gì?
Manual testing, hay kiểm thử truyền thống là phương pháp kiểm thử được thực hiện thủ công bởi con người (Tester). Đây là quá trình các tester trực tiếp tương tác với phần mềm để thực hiện các trường hợp kiểm thử mà không sử dụng các công cụ tự động hóa. Tester sẽ kiểm tra cẩn thận từng tính năng để đảm bảo phần mềm hoạt động đúng như mong đợi, đồng thời phát hiện các lỗi (bugs) và hành vi không mong muốn có thể xảy ra trong môi trường thực tế.
Quy trình này bao gồm thiết kế các trường hợp kiểm thử dựa trên yêu cầu hoặc các câu chuyện người dùng (user stories), thực hiện các kiểm thử này trong một môi trường kiểm soát, và quan sát phản hồi của phần mềm. Tester ghi lại mọi sự khác biệt giữa kết quả mong đợi và kết quả thực tế để phân tích và xử lý sau đó. Phương pháp này dựa vào trực giác, sự sáng tạo và phán đoán của tester, rất phù hợp cho các kiểm thử khám phá (exploratory testing), kiểm thử khả năng sử dụng (usability testing) và những kịch bản mà trải nghiệm người dùng (user experience) là trọng tâm chính.
- Automation Testing là gì?
Kiểm thử tự động là phương pháp sử dụng các công cụ phần mềm, kịch bản (scripts) hoặc framework để tự động thực hiện các trường hợp kiểm thử được định nghĩa trước mà không cần sự can thiệp của con người. Thay vì dựa vào việc kiểm thử thủ công, tester sẽ viết các script hướng dẫn công cụ kiểm thử tương tác với ứng dụng, mô phỏng hành vi thực tế của người dùng.
Kết quả kiểm thử sau đó được so sánh tự động với kết quả mong đợi, và bất kỳ sự sai lệch nào đều được đánh dấu để kiểm tra chi tiết hơn. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả trong các tác vụ cần thực hiện lặp đi lặp lại, trên quy mô lớn, hoặc trong khoảng thời gian dài, khiến nó trở thành một công cụ không thể thiếu trong quy trình phát triển phần mềm hiện đại.
- Sự khác biệt giữa Automation Testing và Manual Testing
- Chi phí
Manual testing: Ban đầu, kiểm thử thủ công có chi phí thấp hơn do không cần sử dụng các công cụ hoặc framework chuyên biệt. Tuy nhiên, khi dự án mở rộng, chi phí này có thể tăng lên, đặc biệt đối với các tác vụ lặp đi lặp lại hoặc cần thực hiện thường xuyên.
Automation testing: Yêu cầu chi phí đầu tư ban đầu cao hơn do phải mua các công cụ tự động hóa và tốn thời gian thiết lập các script kiểm thử. Tuy nhiên, về lâu dài, đặc biệt với các dự án lớn và cần kiểm thử hồi quy (regression testing) thường xuyên, kiểm thử tự động trở nên tiết kiệm chi phí hơn. Khi các script đã được thiết lập, chúng có thể tái sử dụng, giúp tiết kiệm thời gian và nguồn lực.
- Thời gian và nguồn lực
Manual testing: Dù mang tính linh hoạt cao, phương pháp này đòi hỏi nhiều thời gian và nhân lực hơn. Với các ứng dụng lớn có nhiều tính năng, kiểm thử thủ công có thể trở nên tốn thời gian vì mỗi trường hợp kiểm thử cần được thực hiện riêng lẻ.
Automation testing: Vượt trội về tốc độ và hiệu quả. Khi các script đã được hoàn thiện, kiểm thử tự động có thể chạy liên tục mà không cần thêm nguồn lực. Điều này đặc biệt hữu ích cho các dự án lớn hoặc chu kỳ kiểm thử dài hạn, nơi việc thực hiện lặp đi lặp lại các bài kiểm thử thủ công sẽ rất khó khăn.
- Độ chính xác và tính nhất quán
Manual testing: Dễ bị ảnh hưởng bởi lỗi của con người. Tester có thể bỏ sót các vấn đề quan trọng hoặc mắc lỗi do mệt mỏi, mất tập trung, hoặc đánh giá sai. Mặc dù kiểm thử thủ công cho phép sự linh hoạt và sử dụng trực giác, nhưng đôi khi có thể bỏ qua những lỗi mà kiểm thử tự động sẽ phát hiện ra.
Automation testing: Mang lại độ chính xác và tính nhất quán cao hơn. Vì các script thực hiện kiểm thử, mỗi lần chạy sẽ đảm bảo các bài kiểm thử được thực hiện theo cùng một cách, đảm bảo kết quả chính xác và đáng tin cậy hơn. Bằng cách loại bỏ sai sót do con người, kiểm thử tự động đảm bảo tính nhất quán trong quá trình kiểm thử và kết quả.
- Khi nào nên sử dụng manual testing và automation testing?
Kiểm thử thủ công đối với:
- Kiểm thử khám phá/ kiểm thử thăm dò (Exploratory Testing)
Trong các tình huống kiểm thử cần hiểu sâu hơn về sản phẩm hoặc dịch vụ, đồng thời cung cấp phản hồi nhanh chóng, kiểm thử khám phá là một phương pháp phù hợp.
- Kiểm thử khả dụng (Usability Testing)
Kiểm thử thủ công giúp đảm bảo phần mềm hoạt động đúng như kỳ vọng. Phương pháp này xác minh tính toàn vẹn của hệ thống, từ đó mang lại sản phẩm cuối cùng không lỗi và tối ưu trải nghiệm người dùng.
- Kiểm thử tự phát/ kiểm thử không kế hoạch (Ad-hoc Testing)
Khi không có đủ thời gian để thực hiện kiểm thử chi tiết nhưng cần đảm bảo chất lượng, kiểm thử tự phát có thể được áp dụng. Đây là phương pháp không dựa trên tài liệu kiểm thử mà thay vào đó, tester sẽ kiểm tra ngẫu nhiên ứng dụng và các luồng thiết kế. Kiểm thử này thường hiệu quả khi tester có đủ kiến thức và hiểu biết về hệ thống.
- Dự án ngắn hạn (Short-Term Projects)
Trong các dự án mới phát triển với sự thay đổi nhanh chóng, kiểm thử thủ công giúp kiểm tra nhanh chóng các chức năng mà không cần đầu tư thời gian vào việc tạo và duy trì kịch bản tự động. Việc phản hồi nhanh giúp phát hiện lỗi sớm và khắc phục kịp thời.
Kiểm thử tự động đối với:
Kiểm thử tự động là lựa chọn tối ưu khi bạn cần thực thi các trường hợp kiểm thử lặp lại trên nhiều môi trường hoặc cần giảm thiểu sai sót do con người. Phương pháp này đảm bảo các kịch bản kiểm thử luôn được thực hiện chính xác và nhất quán.
- Kiểm thử hồi quy (Regression Testing)
Kiểm thử hồi quy tự động giúp thực hiện các trường hợp kiểm thử lặp lại, tuân thủ quy tắc và đòi hỏi độ chính xác cao. Điều này cho phép tester tập trung vào việc phát triển các trường hợp kiểm thử mới mà không bị phân tán bởi các tác vụ lặp đi lặp lại.
- Kiểm thử hiệu năng (Performance Testing)
Kiểm thử tải và hiệu năng là những trường hợp phù hợp nhất để tự động hóa. Phương pháp này giúp phát hiện các vấn đề tiềm ẩn, như độ trễ hệ thống hoặc lỗi tải trang, trước khi sản phẩm được phát hành. Nếu kiểm thử hiệu năng được thực hiện thủ công, sẽ có nguy cơ bỏ sót lỗi quan trọng.
- Dự án lớn (Large Projects)
Trong các dự án lớn, kiểm thử tự động tiết kiệm thời gian và chi phí hơn so với kiểm thử thủ công. Sau khi kịch bản kiểm thử tự động được xây dựng, chúng có thể được tái sử dụng không giới hạn mà không tốn thêm chi phí.
- Tích hợp liên tục (Continuous Integration - CI)
Trong các quy trình CI, kiểm thử tự động hỗ trợ nhóm phát triển tích hợp mã nguồn liên tục mà không làm gián đoạn luồng công việc. Việc phát hiện lỗi sớm trong giai đoạn phát triển giúp cải thiện chất lượng sản phẩm và giảm chi phí sửa lỗi về sau.
5. Viettel AT - Giải pháp kiểm thử tự động toàn diện cho Doanh nghiệp
Viettel AT (Automation Testing) là giải pháp kiểm thử tự động tiên tiến được phát triển bởi Viettel Software, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa toàn diện quy trình kiểm thử phần mềm. Với khả năng tăng tốc độ kiểm thử gấp 10 lần, độ chính xác lên đến 99%, và tiết kiệm tới 30% chi phí nhân sự, Viettel AT là lựa chọn lý tưởng cho mọi tổ chức trong hành trình nâng cao chất lượng sản phẩm phần mềm.
- Đăng ký trải nghiệm ngay tại: https://at.viettelsoftware.com/
Viettel AT mang đến bộ công cụ kiểm thử toàn diện, bao gồm IDE, Runner, và Test Management, đáp ứng nhu cầu kiểm thử trên mọi nền tảng từ ứng dụng web, mobile đến các hệ thống phức tạp như ERP, CRM, hay các hệ thống lõi của ngành tài chính, ngân hàng và bảo hiểm. Đặc biệt, giao diện thân thiện và dễ sử dụng cho phép doanh nghiệp triển khai kiểm thử tự động một cách nhanh chóng mà không cần đội ngũ kỹ thuật chuyên sâu.
Đội ngũ chuyên gia của Viettel Software luôn đồng hành và hỗ trợ 24/7, đảm bảo quá trình sử dụng hệ thống diễn ra mượt mà, mang lại sự an tâm tuyệt đối cho khách hàng
- Tăng năng suất: Tự động hóa các quy trình kiểm thử lặp lại, giảm thiểu thời gian thực hiện và tăng năng suất đội ngũ kiểm thử.
- Độ chính xác cao: Loại bỏ các lỗi do yếu tố con người trong quá trình kiểm thử thủ công.
- Tiết kiệm chi phí: Cắt giảm chi phí vận hành nhờ tái sử dụng các kịch bản kiểm thử tự động và giảm nguồn lực cần thiết.
- Khả năng tích hợp mạnh mẽ: Tích hợp liền mạch với các công cụ CI/CD như Git, gitlab, docker, giúp doanh nghiệp đẩy nhanh tốc độ phát triển phần mềm.
- Bảo mật và ổn định: Được phát triển bởi đội ngũ kỹ sư hàng đầu của Viettel, Viettel AT đảm bảo các tiêu chuẩn bảo mật cao nhất, phù hợp với mọi loại hình doanh nghiệp.
- Tài chính và Ngân hàng: Đảm bảo các hệ thống giao dịch an toàn, chính xác, hoạt động liên tục 24/7.
- Bảo hiểm: Tự động hóa kiểm thử hệ thống quản lý hợp đồng, bồi thường và các sản phẩm bảo hiểm số.
- Viễn thông: Kiểm thử hệ thống OSS/BSS phức tạp với khối lượng dữ liệu lớn và tần suất cao.
- Công nghệ: Tối ưu thời gian và chi phí phát triển phần mềm, mang lại hiệu quả kinh doanh tốt nhất cho Doanh nghiệp.
Viettel AT không chỉ là một công cụ kiểm thử tự động, mà còn là trợ thủ đắc lực giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu khắt khe của thị trường và khẳng định vị thế cạnh tranh trong thời đại kỷ nguyên số.
Viettel AT - Automate today, Innovate tomorrow.
